საკითხავი
10 პოპულარული მითი საკვების შესახებ, რომლებსაც ყოველდღიურად ინტერნეტში ვაწყდებით
კარგი ჯანმრთელობის შენარჩუნება თანამედროვე ადამიანისთვს აუცილებელია. ყოველ დღე ვიგებთ ახალი წესებს და შეზღუდვებს მათთვის, ვისაც სურს სწორად კვება.
ჩვენ გთავაზობთ 10 პოპულარულ მითს საკვების შესახებ, რომლებსაც ყოველდღიურად ინტერნეტში ვაწყდებით.
მითი # 1: ყავა უნდა მიირთვათ ლანჩამდე, რათა ძილს ხელი არ შეუშალოს
ტყუილია: რეაქცია ყავის ენერგიულ ეფექტზე წმინდად ინდივიდუალურია. ეს დამოკიდებულია CYP1A2 გენის აქტივობაზე, რომელიც პასუხისმგებელია კოფეინის მეტაბოლიზმზე. ეს არის გენეტიკის მიერ წარმოებული ფერმენტის რაოდენობა, რომელიც ყოფს ყველა ჩვენგანს 3 ჯგუფად: მაღალი, ნორმალური და დაბალი მგრძნობელობა კოფეინთან.
ყველაზე გავრცელებული, რა თქმა უნდა, ჩვეულებრივია: არიან ისეთი ადამიანები, ვინც გირჩევთ, რომ ყავა დალიოთ დაძინებამდე 6 საათით ადრე. მაღალი მგრძნობელობის მქონე ადამიანებში შეიძლება გამოიწვიოს ეს პრობლემა, მაგრამ თუ თქვენ მესამე ჯგუფს მიეკუთვნებით, მაშინ ჭიქა ყავა დაძინებაში ხელს არ შეგიშლით.
მითი # 2: უნდა მიიღოთ ანტიოქსიდანტებით თავისუფალი რადიკალების წინააღმდეგ ბრძოლისას
ტყუილია: ნებისმიერი მცენარე გამონაკლისის გარეშე, მდიდარია ანტიოქსიდანტებით. სინამდვილეში, მცენარეთა ანტიოქსიდანტური აქტივობის უმრავლესობა ლაბორატორიულ პირობებში ჩატარდა, ხოლო ადამიანის ორგანიზმზე მათი ეფექტის შესაფასებლად საჭიროა დაკვირვებები, რომლებიც ჯერ კიდევ არასაკმარისია.
ანუ, არსებობს საკმარისი ანტიოქსიდანტებით სავსე პროდუქტები (თუნდაც კარტოფილი!), მაგრამ ძნელი სათქმელია, რამდენად სასარგებლოა ის თქვენთვის.
მიტი #3: თაფლი არ შეიძლება გაათბოთ, რადგან ის ამ დროს აწარმოებს სიცოცხლისათვის საშიშ კარცინოს – ჰიდროქსიმეთილფურფერალს
ტყუილია: ჰიდროქსიმეთილფურფერალი (HMF) არის ნებისმიერი თაფლის შემადგენლობაში. მართლია, როდესაც თბება, მისი კონცენტრაცია იზრდება. მაგრამ, პირველი, HMF გვხვდება უამრავ საკვებში და ბევრად უფრო დიდი რაოდენობით, ვიდრე თაფლში (მაშინაც კი, თუ იგი თბილია). მეორეც, არ არსებობს ერთი კვლევა მაინც, რომელიც ადასტურებს მის საფრთხეს. მინიმუმ 30 მგ HMF დღეში სრულიად უსაფრთხოა ჩვენთვის.
მითი #4: სასმელებში შემავალი ნახშირორჟანგი იწვევს კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის გასტრიტსა და სხვა დაავადებებს, აზიანებს ძვლის ქსოვილს
კვლევებმა აჩვენა, რომ ნახშიროჟანგი თავისთავად არა მხოლოდ ზიანს აყენებს ჯანმრთელ კუჭ-ნაწლავის ტრაქტს, არამედ იწვევს ისეთ მდგომარეობას, როგორიცაა დისპეფსია და ყაბზობა. თუმცა ის გაზიანებთ მხოლოდ ისეთი სასმელების მიღებისას, რომლებსაც აქვთ შაქრის ან ფოსფორის მჟავის შემადგენლობა. რაც გულისხმობს, რომ პრობლემა არ არის სასმელში, არამედ შაქარში და ფოსფორის მჟავაში.
მითი #5: ჩვენი სხეული აგროვებს ტოქსინებს და საჭიროებს რეგულარულ დასუფთავებას
2009 წელს მეცნიერთა ჯგუფმა სთხოვა მწარმოებლებს 15 პოპულარული დეტოქსიკური პროდუქტის შედგენა, რათა განემარტათ, თუ რა კონკრეტული ტოქსინებს გამოდევნიან ისინი ორგანიზმიდან. მას შემდეგ, რაც ვერც ერთმა რესპონდენტმა ვერ შეძლო პასუხის გასცემა, ნათელი გახდა, რომ დეტოქსიკაცია მარკეტინგული ნაბიჯი იყო, მეტი არაფერი.
ეკსეტერის უნივერსიტეტში მედიცინის საპატიო პროფესორის, ეზზარ ერნსტის აზრით, ჩვეულებრივი ადამიანისთვის, რომელიც არ იყენებს ნარკოტიკს ან რაიმე სხვა მსგავს პროდუქტს, რეგულარულად არაა აუცილებელი სხეულის გაწმენდა.
მითი #6: ჩვეულებრივი მარილი – სხეულის შხამი, შეცვალეთ იგი სასარგებლო, ეგზოტიკური მარილით
ჰიმალაური, ირანული, შავი და სხვა სახის მარილი არაფრით განსხვავდება ჩვეულებრივი მარილისგან. მათ შემადგენლობაში განსხვავებები იმდენად მცირეა, რომ აღსანიშნავადაც კი არ ღირს.
ერთადერთი, რითაც ისინი სერიოზულად განსხვავდებიან ერთმანეთისგან, იოდის შემცველობააა, აქედან გამომდინარე, შეგიძლიათ ეს მარილი გამოიყენოთ თუ გაქვთ იოდის დეფიციტი. ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის მონაცემებით, მსოფლიოს მოსახლეობის დაახლოებით მესამედი იოდის არასაკმარის რაოდენობას მოიხმარს და სანაპიროზე მცხოვრებიც კი არ არის პანაცეა. ასე რომ ნამდვილად ღირს ჩვეულებრივ მარილზე უარის თქმა.
მითი #7: წითელი და დამუშავებული ხორცი ნაწლავის კიბოს იწვევს, ამიტომ კვების რაციონიდან უნდა გამოირიცხოს
წითელი ხორცი, თუნდაც წარსულში სამკურნალოდ გამოიყენება ის არ ითვლება დამუშავებულად.
კიბოს კვლევის საერთაშორისო სააგენტოს (IARC) კლასიფიცირებს წითელი ხორცი 2A ჯგუფის ჯგუფს (“ალბათ კიბოს გამომწვევი”). სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, მკვლევარებს არ აქვთ უტყუარი მტკიცებულება წითელი ხორცით გამოწვეული კარცინოგენურობის შესახებ, თუმცა არსებობს გარკვეული ვარაუდი.
მიუხედავად ამისა, ექიმები რეკომენდაციას უწევენ არა უმეტეს 70 გრამ წითელი ხორცს ყოველდღიურად, მაგრამ თუ შესაძლებელია, საერთიდ არ მიირთვად გადამუშავებული საკვები.
მითი #8: საფუარი – ხელოვნურად შექმნილი, არაბუნებრივი პროდუქტი
სურსათის მრეწველობაში გამოყენებული საფუარი ბუნებრივად განვითარდა და 4000 წლის წინ გამოიყენებოდა, მაგრამ არ არის ადამიანის მიერ შექმნილი.
საფუარის შემადგენლობაშია ქიმიური ელემენტების უზარმაზარი ჩამონათვალი, შესაბამისად, საფუარის გამოყენება საკმაოდ უსაფრთხოა და ის სასარგებლოც კია ჩვენთვის.
მითი #9: მაიონეზი – “ქოლესტერინის ბომბი”
მაიონეზი მართლაც ქოლესტერინით სავსე პროდუქტია. მაგრამ ხშირად იღებთ რჩევას, რომ ბოსტნეულის სალათში მაიონეზი შეიძლება ჩაანაცვლოს ბოსტნეულის სალათში ზეთმა (რა თქმა უნდა, ზეთისხილის ან სეზამის), თუმცა ეს ღიმილის მომგვრელია, რადგან მაიონეზში ცხიმის შემცველობა 50-80%-ია და ხოლო ნებისმიერ მცენარეულ ზეთში – 95-99%.
ქოლესტერინის წყარო მაიონეზი კი არა, არამედ კვერცხი, თუმცა ამას ხშირად აიგნორებენ. რაც შეეხება კონსერვატორ E200- ს, მაიონეზი უსაფრთხოა ადამიანისთვის, მაგრამ შეიძლება გამოიწვიოს ალერგიული რეაქცია.
ასე რომ, თამამად მიირთვით მაიონეზი და ნუ შეგეშინდებათ წონაში მომატების.
მითი #10: ფრინველის კანი ყველაზე საზიანო კომპონენტია და კვების რაციონიდან უნდა გამოირიცხოს
ტყუილია: ჩვეულებრივ ქათმის (და ზოგადად ფრინველის) კანს ბრალად ედება ქოლესტერინის და მაღალი ცხიმის შემცველობა. თუმცა, არ ითვალისწინებთ, რომ ქათმის კანის ლიპიდები შედგება უცხიმო მჟავებისგან, რაც ამცირებს ქოლესტერინის დონეს და ზრდის მის დადებით თვისებებს.
გარდა ამისა, ქათმის კანი არის კოლაგენის ღირებული წყარო, რაც, თავის მხრივ, დადებით გავლენას ახდენს კუნთოვანი ქსოვილის, კანისა და სახსრების მდგომარეობაზე.
გაუზიარეთ თქვენს მეგობრებსაც ეს სასარგებლო ინფორმაცია.