სასწრაფო ზომები, თუ ტიტები არ ყვავის და ყვავილების ნაცვლად მხოლოდ ფოთლებია

როცა პატარა ვიყავი, გაზაფხულზე ბებიასთან სოფელში სტუმრობა ძალიან მიყვარდა. დილით ვერანდაზე გასვლისას თბილი მზე და აყვავებული ტიტების ნაზი არომატი მხვდებოდა. ბებია თითოეულ კვირტს თავს ევლებოდა, ზრუნავდა, რომ მათი ყვავილობა დიდხანს გაგრძელებულიყო. საყვარელი ბებო ამბობდა, რომ ტიტების გაზრდა მარტივი საქმეა. მთავარია, რამდენიმე წესი იცოდეთ. დღეს Alltime.ge-ს რედაქცია სწორედ ამ მარტივი წესების შესახებ გიამბობთ.

ტიტების გაზრდა

ტიტები დიდებულად რომ აყვავილდეს, მათზე წინასწარ უნდა იზრუნოთ. როცა პირველი საგაზაფხულო მზის სხივები გაგახარებთ, ყვავილები თამამად გამოკვებეთ. ამასთან ჯერ კიდევ შეიძლება თოვლი იყოს დადებული.

1 კვ.მ მიწისთვის დაახლოებით 15-30 გრ სასუქი დაგჭირდებათ. ნიტროამოფოსკა ან ბაღის ყვავილებისთვის ნებისმიერი სხვა სასუქი გამოიყენეთ. პირველად, სასუქი თოვლშივე შეგიძლიათ მიაწოდოთ, შემდეგ პირველი კვირტების გამოჩენისას. მესამედ ყვავილობის დაწყებიდან 1 კვირის შემდეგ გამოკვებეთ. გამოკვების დროს ფრთხილად იყავით, რომ ფოთლები და ფესვები არ დააზიანოთ. სჯობს სასუქი მორწყვის დროს ან წვიმიან ამინდში მიაწოდოთ.

ნიადაგს განსაკუთრებული ყურადღება დაუთმეთ, რადგან დიდწილად მასზეა დამოკიდებული, ტიტები საჭირო მკვებავ ნივთიერებებს მიიღებენ თუ არა. თუ მცენარეს დააკვირდებით, მიხვდებით, რა აკლია.

მაგალითად, თხელი, ქვემოთ დაწეული ფოთლები მიწაში აზოტის ნაკლებობის ნიშანია. ამან შეიძლება ღეროს და ფოთლების გაწითლება გამოიწვიოს. თუ ფოთლების კუთხეები მოლურჯო–მომწვანო ფერში შეიღება, გამოდის, ნიადაგს კალიუმი ან ფოსფორი აკლია.

ტიტების მოვლა

ყვავილებზე ზრუნვისას მის მდგომარეობას ყურადღება უნდა მიაქციოთ. თქვენი ამოცანაა დაზიანებული მცენარე გადაარჩინოთ. ამისთვის დაზიანებული მცენარე ფესვებთან და მიწის ნაწილთან  ერთად ამოთხარეთ. ადგილი, სადაც ტიტა იზრდებოდა, კალიუმის პერმანგანატის (მარგანცოვკა) ხსნარით დაამუშავეთ. ხსნარი 70-100 გრადუსამდე შეათბეთ. ფრთხილად იყავით, რომ ჯანმრთელი ყვავილები არ დააზიანოთ.

ტიტები ძალიან სწრაფად იზრდება. ზრდის პერიოდში არა მხოლოდ მიწისზედა ნაწილის, არამედ დამატებით მიწისქვეშა ბოლქვების განვითარებას ასწრებენ. ამისთვის მცენარეს სასარგებლო ნივთიერებები და საკმარისი ტენიანობა სჭირდება. ტიტები რეგულარულად უნდა მორწყათ, განსაკუთრებით თუ წვიმები არაა. ამ შემთხვევაში კვირაში 2–ჯერ საკმარისია.

მორწყვის დროს მიწა აუცილებლად გააფხვიერეთ, რომ მის ზედაპირზე გოროხები არ გაჩნდეს. ამავდროულად, სარეველები მოაშორეთ, რომლებიც მცენარეს განვითარებაში ხელს უშლიან. ყვავილობის პერიოდის დასრულებისას თესლის ყუთი მოაშორეთ. ეს აუცილებელია, რომ ყვავილმა საჭირო მკვებავი ნივთიერებები დააგროვოს.

სხვათა შორის, ტიტების მოსარწყავად სჯობს დაყენებული და თბილი წყალი გამოიყენოთ. სჯობს რიგებს შორის პატარა ღარები გააკეთოთ და მათში წყალი ჩაასხათ. პროცედურის დასრულების შემდეგ ღარები ამოავსეთ. ასე წყლის სწრაფად აორთქლებას ხელს შეუშლით.

ტიტების გადარგვა

გამხმარი ტიტები ამოთხარეთ და გააშრეთ. ამისთვის გამოგადგებათ სხვენი, რომელიც კარგად ნიავდება და სადაც ბნელა. შემდეგ აგვისტო–სექტემბრის პერიოდში დარგეთ. ამისთვის 30 სმ სიგანის და 20 სმ სიღრმის ორმოები გააკეთეთ. ძირში სუპერფოსფატის გრანულები ჩაყარეთ, ზემოდან მიწა მოაყარეთ.

ჯერ ყველაზე დიდი ბოლქვები თავით ქვემოთ მოათავსეთ. მიწა მოაყარეთ და მათ შორის პატარა ბოლქვები მოათავსეთ, კვლავ მიწა მოაყარეთ. ასე ყოველწლიურად ბოლქვების ამოთხრას თავიდან აიცილებთ.

ამ მეთოდით ერთ ადგილას ტიტების გაზრდა 3-4 წელი შეძლებთ. ოღონდ იმ პირობით, თუ მცენარეზე სწორად იზრუნებთ. მაგალითად, დარგვის დროს მიწას ნეშომპალა არასდროს დაუმატოთ.

ტიტების გაზრდა: დაცვა

ყვავილები პირველი ყინვისგან რომ დაიცვათ, მულჩით დაფარეთ. ჩალა, ხმელი ბალახი, ნეშომპალა ან ტორფი გამოგადგებათ. საფარის სისქე მინიმუმ 10-15 სმ უნდა იყოს.

მცენარის მდგომარეობას ყურადღება მიაქციეთ. მცენარის გახმობა ან გაყვითლება დაავადების პირველი ნიშნებია. მაგალითად, შესაძლოა ფესვების ბოლქვებს ტკიპები ან სხვა მავნებლები თავს დაესხა. ფუზარიოზის დროს სიმპტომებს ყავისფერი და გამხმარი ბოლქვები ემატება. ნიადაგის ზედაპირზე კი ნაცრისფერი ნადები სპორებით ჩნდება.

თუ ბოლქვი გაყვითლდა, ხოლო ზედაპირზე მოლურჯო–მომწვანო სოკოს სპორები გამოჩნდა, ტიტები პენიცილური ლპობით დაინფიცირდა. ამან შეიძლება ბოლქვების სრულად დალპობა გამოიწვიოს.

ტიტებით მკურნალობა დამოკიდებულია დაავადებაზე, რომელმაც მცენარე დააზიანა. ეს საკმაოდ ვრცელი თემაა, რომელსაც ცალკე სტატია შეგვიძლია დავუთმოთ. თუ თემა გაინტერესებთ, აუცილებლად შეგვატყობინეთ.