ყვავილები
კალანჰოე „კალანდივა“ – გრძელვადიანი ყვავილობა თითქმის მოვლის გარეშე
კალანჰოეს ყველაზე ლამაზად მოყვავილე ჰიბრიდებსა და სახეობებს შორის არის ერთი მცენარე, რომელიც არა მხოლოდ პოპულარული, არამედ ეტალონი გახდა. კალანჰოე „კალანდივა“ – კარგად ნაცნობი მცენარის განსაკუთრებული სახეობაა. მასში ფერადი ყვავილების და მუქი ფოთლების ბალანსი ყვავის. ამ სილამაზეს დაუმატეთ უპრეტენზიობა და არ გაგიკვირდებათ, თუ რატომ ჩნდება სახლში ხშირად, როგორც საჩუქარი ან სეზონური გაფორმება. ეს სრულყოფილი მრავალწლიანი მცენარეა, რომელიც მინიმალური ძალისხმევით წლები გაგახარებთ. სწორად გამოზამთრების პირობებში კალანჰოე „კალანდივას“ ყვავილობა ყოველწლიური შოუ გახდება.
ნამდვილი დივა კალანჰოებს შორის
პრიმადონა კალანდივა არის კალანჰოეს უამრავ ჰიბრიდსა და ლამაზად მოყვავილე სახეობებს შორის მცენარე, რომელიც გარეგნობით და ხასიათით ცნობილია, ორპირი ქარის მიმართ გამძლეა და ადვილად იზრდება. დიდი ყვავილები და გრძელვადიანი ყვავილობა – კალანდივას ერთადერთი გამორჩეული თვისება არაა, რომლის წყალობით ყველაზე პოპულარული სახეობა გახდა ზამთარში გასაყიდად.
„კალანდივა“ (Calandiva) – კალანჰოეს ჰოლანდიური ჯიშების ჯგუფი, რომელიც დამოუკიდებელი სავაჭრო სახელი და ცნობადი სავაჭრო ნიშანი გახდა. ბაზრობაზე მხოლოდ 2003 წელს გამოჩნდა, მაგრამ ყველაზე პოპულარული ბუთხუზა კალანჰოეს ჰიბრიდის ტიტული მოიპოვა.
კალანდივა შეიძლება იყოს მინიატურული, საშუალო ან მსხვილი, 10-35 სმ სიმაღლის. ძლიერი სწორი ყლორტებით მისი ამოცნობა ადვილია. 6 სმ სიგრძის კვერცხისებრი მომრგვალო ფოთლები ერთმანეთის საპირისპიროდ სხედან, ცოტა დახშული ზეთისხილის ფერით თავს იწონებენ და გამოხატული დაკბილული კუთხეები აქვს, ზემოთ იყურებიან.
კალანდივას ყვავილობის პერიოდი – ზამთარი და ადრე გაზაფხული, როცა ინტერიერში ნათელი ფერები ასე გვაკლია. დასამახსოვრებელი ბუთხუზა, ბრტყელი, ორმაგი, 1 სმ–მდე დიამეტრის ყვავილები წარმოუდგენლად კაშკაშებს. თანაყვავილედი–ბუჩქები ფოთლებს ზემოთ იზრდება, ბალიშებს ერწყმის და ფენებიან და მასიურ ეფექტს ქმნის.
ღია ვარდისფერი ჰიბრიდის „სტარტაპიდან“ დღემდე კალანდივები ფერების ფართო სპექტრს გვთავაზობენ. ნარინჯისფერი, თეთრი, ყვითელი ან წითელი, კალანდივა ყოველთვის ნათელ ფერს ინარჩუნებს. მწვანე, სალათისფერი კვირტების და დამაბრმავებელი ყვავილების კონტრასტი სასიამოვნოა. ფერები ძალიან ცვალებადია და ერთი და იმავე ბუჩქზე შეიძლება სხვადასხვა ფერები დაინახოთ.
კალანდივების მთავარი სიამაყე: ყვავილობის „გარანტია“ დიდი ხნის განმავლობაში, მინიმუმ 6 კვირით, ხოლო კარგი განათების და მოვლის პირობებში – 6 თვემდე.
კალანჰოე „კალანდივას“ გაზრდის პირობები
თუ ამ კალანჰოეს კარგ განათებას უზრუნველყოფთ და გაცივებისგან დაიცავთ, სირთულე არ შეგექმნებათ. ცივი ზამთრის გარეშე ყვავილობის მიღწევა შეუძლებელია.
განათება და განთავსება
„ცოცხალი თაიგულის“ გარეგნობის მიუხედავად ინტერიერში სჯობს არ მოათავსოთ. ამ სახეობას სრულყოფილი ყვავილობისთვის უფრო კაშკაშა სინათლე სჭირდება. სასურველია, მზიანი ადგილი. კალანდივას მოუხდება აღმოსავლეთ ან დასავლეთ მხარე, ხოლო სამხრეთ და ნაწილობრივ სამხრეთ მხარს ფანჯარასთან მზის პირდაპირი სხივებისგან დაიცავით. მცირე დაჩრდილვაც კი დეფორმაციას და მცენარის დაჭიმვას იწვევს. ზედმეტად მოღრუბლურ ამინდში დამატებითი განათება სჭირდება.
ამავდროულად, ინტენსიური განათება და დღის სინათლის გახანგრძლივების აუცილებლობა ერთმანეთში არ აგერიოთ: კალანდივა ზამთარში მოყვავილე მცენარეა, რომელსაც 14-16 საათი სიბნელე სჭირდება. დღის სინათლის რეგულირება ხელოვნური განათებით შეიძლება.
ტემპერატურის რეჟიმი და განიავება
ყვავილობის პერიოდში, ზამთარსა და ადრე გაზაფხულზე კალანდივა გრილ ოთახის პირობებს ამჯობინებს – ტემპერატურა 16-18°C. აქტიური ზრდის პირობებში 20 გრადუსამდე სითბოში თავს კომფორტულად გრძნობს. ყვავილობის სტიმულირებისთვის სასურველის „დაწყებამდე“ 1,5 თვით ადრე მცენარე გრილ ტემპერატურაზე გადადის, დაახლოებით 14-15°C (მაქსიმუმ 16°C). ყვავილების კვირტების საწარმოებლად სიგრილე, შეზღუდული მორწყვა და დღის სინათლის კონტროლი გამოიყენეთ.
კალანდივას ცივი ორპირი ქარის და მკვეთრი გაცივების ეშინია. ცივ სეზონზე განიავებისას მცენარე უნდა დაიცვათ. საკმარისი სუფთა ჰაერის გარეშე ბუჩქი მავნებლებით სწრაფად დაზიანდება და თვალწინ დაჭკნება. ზაფხულში კალანდივა შეგიძლიათ ბაღში გაიტანოთ, ღამის ტემპერატურას ყურადღება მიაქციეთ (დაუშვებელია 14°C–ზე დაბალი ტემპერატურა).
კალანდივას მოვლა სახლის პირობებში
კალანდივა ძალიან დაკავებულ მეყვავილეებს გამოადგება. იმდენად იშვიათად რწყავენ, რომ შეგიძლიათ მივლინებების დროს მასზე არ იდარდოთ. მთავარია, ზედმეტ ტენიანობას მოერიდოთ და ყველაფერში ზომიერება დაიცვათ.
მორწყვა და ჰაერის ტენიანობა
კალანდივა ფრთხილად მორწყვას მოითხოვს და ზედმეტი მორწყვის მიმართ კიდევ უფრო მგრძნობიარეა, ვიდრე კალანჰოეს სხვა სახეობები. მორწყვებს შორის ნიადაგს კარგად გაშრობის საშუალება უნდა მისცეთ, რომ სინესტის რისკი გამორიცხოთ. წყალი სადგამიდან იმწამსვე გადაასხით. ხანმოკლე, სრულ გამოშრობას ყვავილობის დაზიანების გარეშე უძლებს. მორწყვის აუცილებლობაზე სიგნალს თავად ბუჩქი იძლევა – ფოთლები უფრო თავდახრილია. კალანდივას კვირაში ერთხელ მორწყვა ყოფნის, თუნდაც შუა ზაფხულში.
ყვავილობის სტიმულირებისთვის ნიადაგს მშრალ, სიმშვიდის პერიოდს უწყობენ და მხოლოდ მინიმალური მხარდაჭერით შემოიფარგლებიან. ზამთარში, ყვავილობის დროს მცენარე ორჯერ უფრო ხშირად უნდა მორწყათ, ვიდრე ზაფხულში.
მორწყვის დროს წყლის ხარისხს ყურადღება მიაქციეთ და მწვანე მასა და ყლორტები არ დაასველოთ.
ჰაერის ტენიანობის გაზრდის აუცილებლობა არაა, მაგრამ ზაფხულში სიცხეში დანამეთ. ფოთლებიდან მტვერი რეგულარულად გადაწმინდეთ.
გამოკვება და სასუქების შემადგენლობა
დიდებული ყვავილობა დიდხანს რომ გაგრძელდეს, სასუქი სწორად შეურჩიეთ. მცენარეს გამოადგება სუკულენტებისთვის განკუთვნილი სპეციალური სასუქი, რომელიც მთავარი მაკროელემენტების გარდა შეიცავს მიკროელემენტებსაც (აუცილებლად, მაგნიუმი, კალიუმი, მანგანუმი, რკინა – მათი დეფიციტი სახიფათოა). მცენარეებს 2-3–ჯერ ნაკლები კონცენტრაციის სასუქით კვებავენ.
სასუქს აქტიური ვეგეტაციის პერიოდში 2-3 კვირაში ერთხელ აწვდიან. სიმშვიდის პერიოდში სასუქს არ აწვდიან.
გადაჭრა და ფორმირება
მთავარი გადაჭრა ყვავილობის შემდეგ ხდება. ყლორტებს მოკლე ღერომდე ამოკლებენ. ვეგეტაციის დროს კომპაქტურობის შესანარჩუნებლად და უხვი ყვავილობისთვის კალანდივას ყლორტები უნდა დაამაგროთ.
გადარგვა, ქოთანი და სუბსტრატი
კალანდივას მსუბუქი, მკვებავი, ფხვიერი და საკმაოდ უხეში მიწა სჭირდება. სჯობს სუკულენტებისთვის ან ლამაზად მოყვავილე მცენარეებისთვის განკუთვნილი სპეციალური სუბსტრატი გამოიყენოთ. აუცილებელი კომპონენტები: ფოთლოვანი მიწა, ქვიშა და პერლიტი.
კალანჰოე „კალანდივა“ კერამიკის ქოთნებში უკეთ ვითარდება. უფრო მსხვილი სახეობისთვისაც კი კომპაქტურ ქოთანს ირჩევენ, რადგან ვიწრო სივრცეში უხვი ყვავილობის მიღწევა შეუძლებელია.
თუ კალანდივას სეზონურ მცენარედ ყიდულობთ და გადაგდებას აპირებთ, გადარგვას აზრი არ აქვს. ბუჩქი ძველი ჭურჭლით ლამაზ ქოთანში ან კონტეინერში გადაიტანეთ, რომ მაქსიმალურად დეკორატიული ეფექტი მიიღოთ. მრავალწლიანი კალანდივის გაზრდისას მცენარეს ყვავილობის და გადაჭრის შემდეგ რგავენ, დრენაჟის მაღალ ფენას უმატებენ და ცოტათი უფრო დიდ ქოთანში გადააქვთ.
დაავადებები, მავნებლებები და ზრდის პრობლემები
კალანდივა ლპობის მიმართ მგრძნობიარეა. ღეროები და ფესვები წყლის მცირე გადაჭარბების დროსაც ლპება. მცენარის გადარჩენას მხოლოდ ყლორტების დამოკლებით შეძლებთ, ამიტომ მორწყვის ხარისხს სათანადო ყურადღება მიაქციეთ. არახელსაყრელ პირობებში, სადაც შენობას არ ანიავებენ, კალანდივა ბუგრებით ზიანდება, რომელსაც ნებისმიერი ინსექტიციდებით მოიშორებთ.
გამრავლება
კალანდივა შეგიძლიათ თესლით ან კალმით გაამრავლოთ. ვეგეტატიური გამრავლება ყველაზე სწრაფი და საიმედო მეთოდია. ყლორტებს გაზაფხულსა და ზაფხულზე ჭრიან. ძირითადად, 15 სმ–მდე სიგრძის ზედა კალამს აფესვიანებენ.
ქვედა ფოთლების მოშორების და გადანაჭერის გაშრობის შემდეგ კალამს სუკულენტების მსუბუქ მიწაში რგავენ და მსუბუქ ტენიანობას უზრუნველყოფენ.